Historia zatrzymana na pocztówkach

 

Moda na pocztówki dawno przeminęła, dlatego dziś mają one wartość sentymentalną. Każda z nich jest niepowtarzalna i unikalna na swój sposób. Chcę zaprezentować Wam publikację o mocno lokalnym wydźwięku, a mianowicie zbiór pocztówek, opublikowany w Powiecie wieleńskim na starych pocztówkach. Książka ta powstała dzięki udostępnieniu swojej prywatnej kolekcji starych pocztówek przez Macieja Sosnowskiego. Pan Maciej pocztówki kupował na aukcjach internetowych, ale też znajdował je podróżując po świecie. W słowie od autora podkreśla, jak wielką moc miały kiedyś pocztówki, które zatrzymały ówczesny świat w kadrze. Jest on członkiem Rady Izby Pamięci Ziemi Wieleńskiej. Zbiór pocztówek to swoista podróż sentymentalna w przeszłość, pokazująca okolice na przełomie XIX i XX wieku. Możemy zobaczyć jak wyglądały niegdyś miejscowości i jak wielkie zmiany zaszły. 

Zanim rozpoczniemy tę sentymentalną podróż, po wstępie od autora, przeczytać możemy na temat Wielenia fragment artykułu z Tygodnika ilustrowanego, wydanego w 1863 roku. Jest to zarys historyczny przedstawiający dzieje zamku i jego kolejnych właścicieli. Na początku XVIII wieku zamek należał do Jana Sapiehy, herbu lis. Przedstawia się go jako dziwaka i okrutnika, którego lokalni mieszkańcy bardzo się bali. Po jego śmierci zamek odziedziczył syn Piotr, który podjął się budowy nowego gmachu. Przy pracach wzorował się na zamku w Rydzynie. Jednak i tu śmierć pokrzyżowała plany. Budowa nie została nigdy zakończona. Następnie pod koniec XVIII wieku Joanna Sapieżyna sprzedała posiadłość Fryderykowi von Blankensee. W roku 1855 posiadłość trafiła w ręce hrabiego Schulenberga i była w posiadaniu tej rodziny do 1945 roku.

Na pocztówkach znajdziemy m. in. Rosko, Kamiennik, Chełst, Kwiejce, Drawski Młyn, Krzyż Wlkp. i inne. Są też dwie pocztówki przedstawiające Miały. Poniżej dwie z nich.

Miały

Miały

Wracając do fragmentu wspomnianego artykułu. Opowiedziana jest tu pewna historia naocznego świadka, która wydarzyła się na zamku. Wkrótce po wzniesieniu przez Piotra Sapiehę nowego pałacu, choć nie dokończonego, na zamku miejsce miał bal. W kominku tlił się ogień, a goście opowiadali sobie o niejakim Lubrańskim i jego okrucieństwach. Miał on palić domy, rozjeżdżać dzieci końmi. Ludność podobno widywała jego ducha, całego w ogniu. Był to znak, że jego występki nie uszły karze niebios. Nagle z sąsiedniego pokoju dobiegł krzyk, balowiczom ukazała się płonąca postać. Wnet wszyscy zaczęli w przerażeniu uciekać, myśląc, że oto duch samego Lubrańskiego przed nimi stoi. Była to generałowa Dębska- jedna z goszczących na balu, której suknia zapłonęła od kominka. Nie otrzymawszy pomocy od przerażonych współbalowiczów, zginęła w płomieniach.

Bardzo lubię zwiedzać zamki. Zwiedzałam również kilka na Białorusi oraz Ukrainie. Zamki mnie intrygują, kiedy w nich jestem, czuję unoszącego się ducha historii. Bardzo chciałabym zobaczyć wspomniany zamek w Wieleniu, niestety wstęp jest zabroniony. Ilekroć tamtędy przejeżdżam brama jest zamknięta. Można z daleka zobaczyć fasadę i okoliczne budynki gospodarcze, ale to stanowczo za mało.

Wieleń

Wieleń

Wizany